|
THÔNG TƯ
Hướng dẫn quản lý vệ sinh lao động, sức khỏe
người lao động và bệnh nghề nghiệp
__________________________
Căn cứ Bộ luật Lao
động ngày 23/6/1994 và Bộ luật Lao động sửa đổi, bổ sung năm 2002, năm 2006
và năm 2007;
Căn cứ Nghị định số
06/CP ngày 20/01/1995 và Nghị định số 110/2002/NĐ-CP ngày 27/12/2002 của
Chính phủ về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 06/CP của
Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Bộ luật Lao động về an toàn lao
động, vệ sinh lao động;
Căn cứ Nghị định
188/2007/NĐ-CP ngày 27/12/2007 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ,
quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Y tế; Nghị định số 22/2010/NĐ-CP ngày
09/3/2010 của Chính phủ sửa đổi bổ sung Điều 3 Nghị định số 188/2007/NĐ-CP
ngày 27/12/2007 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ
cấu của Bộ Y tế;
Xét đề nghị của Cục
trưởng Cục Quản lý môi trường y tế,
NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG
Điều 1. Phạm vi
điều chỉnh
Thông tư này quy
định việc quản lý vệ sinh lao động, sức khỏe người lao động và bệnh nghề
nghiệp.
Điều 2. Giải thích
từ ngữ
Trong Thông tư này,
những từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
1. Quản lý vệ sinh lao động là
quản lý các yếu tố có hại trong điều kiện và môi trường lao động đối với sức
khỏe người lao động; thực hiện các biện pháp cải thiện điều kiện lao động,
phòng ngừa các bệnh nghề nghiệp và nâng cao khả năng lao động cho người lao
động.
2. Các yếu tố vệ sinh lao động bao
gồm yếu tố vi khí hậu (nhiệt độ, độ ẩm, tốc độ gió); vật lý (bức xạ nhiệt,
ánh sáng, tiếng ồn, rung, phóng xạ, điện từ trường), bụi; hóa học; vi sinh
vật gây bệnh; tâm sinh lý lao động và éc-gô-nô-mi; và các yếu tố khác trong
môi trường lao động.
3. Bệnh nghề nghiệp là
bệnh phát sinh do điều kiện lao động, sản xuất có hại của nghề nghiệp tác
động đối với sức khỏe người lao động.
4. Đơn vị thực hiện đo, kiểm tra
môi trường lao động là các đơn vị có đủ điều kiện về cơ sở
vật chất, năng lực cán bộ và trang thiết bị thực hiện hoạt động đo, kiểm tra
môi trường lao động (sau đây gọi chung là đơn vị đo, kiểm tra môi trường lao
động).
5. Đơn vị quản lý về sức khỏe
người lao động và môi trường tuyến tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương hoặc
Bộ, ngành là Trung tâm Bảo vệ sức khỏe lao động và môi trường
hoặc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (đối với
các tỉnh không thành lập Trung tâm Bảo vệ sức khỏe lao động và môi trường) và
đơn vị được giao trách nhiệm quản lý công tác y tế của Bộ, ngành (sau đây gọi
tắt là y tế Bộ, ngành).
Điều 3. Nguyên tắc
quản lý
1. Mọi cơ sở lao
động đều phải lập và định kỳ bổ sung hồ sơ quản lý về vệ sinh lao động, hồ sơ
quản lý sức khỏe cho người lao động và bệnh nghề nghiệp.
2. Việc đo, kiểm tra
môi trường lao động phải được thực hiện bởi đơn vị có đủ điều kiện theo quy
định tại Thông tư này.
3. Việc quản lý vệ
sinh lao động, sức khỏe người lao động và bệnh nghề nghiệp được thực hiện
trên cơ sở phân cấp và kết hợp quản lý theo ngành với quản lý theo lãnh thổ.
QUẢN LÝ VỆ SINH LAO ĐỘNG,
SỨC KHỎE NGƯỜI LAO ĐỘNG VÀ BỆNH NGHỀ NGHIỆP
Điều 4. Nội dung
quản lý vệ sinh lao động
1. Lập hồ sơ vệ sinh
lao động theo mẫu quy định tại Phụ lục số 1 ban hành kèm theo Thông tư này,
bao gồm các nội dung chính sau đây:
a) Phần I. Tình hình
chung của cơ sở lao động, bao gồm các thông tin cơ bản về: Tổ chức, biên chế;
quy mô và nhiệm vụ; tóm tắt các quy trình công nghệ đang sử dụng; vệ sinh môi
trường xung quanh, vệ sinh môi trường lao động; tổ chức y tế của cơ sở lao
động; thống kê danh mục máy, thiết bị và các chất có yêu cầu nghiêm ngặt về
an toàn vệ sinh lao động;
b) Phần II. Vệ sinh
lao động các bộ phận của cơ sở lao động;
c) Phần III. Thống
kê các thiết bị bảo đảm an toàn vệ sinh môi trường lao động;
d) Phần IV. Đăng ký
kiểm tra môi trường lao động định kỳ.
2. Lập kế hoạch về
quản lý vệ sinh lao động theo định kỳ hằng năm bao gồm các thông tin về dự
kiến thời gian thực hiện việc đo, kiểm tra môi trường lao động, giải pháp xử
lý, phòng ngừa.
3. Thực hiện việc
đo, kiểm tra các yếu tố vệ sinh lao động theo mẫu quy định tại Phụ lục số 2
ban hành kèm theo Thông tư này.
4. Đối với các dự án
đầu tư xây dựng, thành lập mới cơ sở lao động phải thực hiện việc xây dựng
báo cáo đánh giá tác động sức khỏe theo quy định.
Điều 5. Nội dung
quản lý sức khỏe người lao động
1. Quản lý sức khỏe
tuyển dụng:
a) Khám, phân loại
sức khỏe trước khi tuyển dụng theo hướng dẫn tại Phụ lục số 2 của Thông tư số
13/2007/TT-BYT ngày 21/11/2007 của Bộ Y tế về hướng dẫn khám sức khỏe và bố
trí công việc phù hợp với sức khỏe người lao động;
b) Lập hồ sơ quản lý
sức khỏe tuyển dụng của người lao động theo Biểu mẫu số 1 của Phụ lục số 3
ban hành kèm theo Thông tư này.
2. Khám sức khỏe
định kỳ:
a) Khám sức khỏe
định kỳ hằng năm cho người lao động, kể cả người học nghề, thực tập nghề.
Khám sức khỏe định kỳ 6 tháng 1 lần cho đối tượng làm nghề, công việc nặng
nhọc, độc hại, nguy hiểm và đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm theo quy
định của Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội;
b) Quy trình khám
sức khỏe định kỳ và việc ghi chép trong Sổ khám sức khỏe định kỳ thực hiện
theo quy định tại Phụ lục số 3 của Thông tư số 13/2007/TT-BYT ngày 21/11/2007
của Bộ Y tế về hướng dẫn khám sức khỏe;
c) Quản lý và thống
kê tình hình bệnh tật của người lao động hằng quý theo Biểu mẫu số 2 và số 3
của Phụ lục số 3 ban hành kèm theo Thông tư này;
d) Lập hồ sơ quản lý
sức khỏe của người lao động theo Biểu mẫu số 4, 5 và 6 của Phụ lục số 3 ban
hành kèm theo Thông tư này.
3. Khám bệnh nghề
nghiệp:
a) Khám phát hiện
bệnh nghề nghiệp đối với người lao động làm việc trong điều kiện có nguy cơ
mắc bệnh nghề nghiệp;
b) Khám phát hiện và
định kỳ theo dõi bệnh nghề nghiệp: Thực hiện theo quy trình và thủ tục hướng
dẫn tại Phụ lục số 1, 2 và 3 của Thông tư số 12/2006/TT-BYT ngày 10/11/2006
của Bộ Y tế về hướng dẫn khám bệnh nghề nghiệp;
c) Lập và lưu giữ hồ
sơ quản lý bệnh nghề nghiệp theo Biểu mẫu số 7, 8 của Phụ lục số 3 và Phụ lục
số 4 ban hành kèm theo Thông tư này; và lưu trữ cho đến khi người lao động
thôi việc, nghỉ hưu hoặc khi chuyển đến cơ sở lao động khác.
4. Cấp cứu tai nạn
lao động:
a) Xây dựng phương
án xử lý cấp cứu tai nạn lao động bao gồm cả việc trang bị các phương tiện
cấp cứu phù hợp với tổ chức và hoạt động của cơ sở lao động;
b) Hàng năm tổ chức
tập huấn cho đối tượng an toàn vệ sinh viên và người lao động các phương pháp
sơ cấp cứu theo hướng dẫn nội dung tại Phụ lục số 1 về danh mục nội dung huấn
luyện về vệ sinh lao động, cấp cứu ban đầu cho người lao động được ban hành
kèm theo Thông tư số 09/2000/TT-BYT ngày 28/4/2000 của Bộ Y tế về việc hướng
dẫn chăm sóc sức khỏe người lao động trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa và
Thông tư số 37/2005/TT-BLĐTBXH ngày 29/12/2005 của Bộ Lao động - Thương binh
và Xã hội về việc hướng dẫn công tác huấn luyện an toàn lao động, vệ sinh lao
động;
c) Lập hồ sơ cấp cứu
đối với mọi trường hợp tai nạn lao động xảy ra tại cơ sở lao động theo Phụ
lục số 5 ban hành kèm theo Thông tư này và lưu trữ cho đến khi người lao động
thôi việc, nghỉ hưu hoặc khi chuyển đến cơ sở lao động khác.
5. Các trường hợp
mắc bệnh nghề nghiệp, tai nạn lao động được giám định y khoa để xác định mức
độ suy giảm khả năng lao động theo quy định hiện hành.
QUY ĐỊNH VỀ ĐƠN VỊ THỰC HIỆN ĐO,
KIỂM TRA MÔI TRƯỜNG LAO ĐỘNG
Điều 6. Điều kiện
đối với đơn vị đo kiểm tra môi trường lao động
1. Điều kiện về cơ
sở vật chất: Đơn vị thực hiện đo, kiểm tra môi trường lao động phải có trụ sở
bao gồm tối thiểu các bộ phận sau: Bộ phận hành chính và tiếp nhận hồ sơ, bộ
phận xét nghiệm bụi và yếu tố vật lý, bộ phận xét nghiệm hóa chất – độc chất;
bộ phận xét nghiệm vi sinh và bộ phận đánh giá tâm sinh lý lao động và
ec-gô-nô-mi;
2. Điều kiện về
trang thiết bị: Thực hiện theo hướng dẫn tại Phụ lục số 6 ban hành kèm theo
Thông tư này;
3. Điều kiện về nhân
sự: Nhân viên của đơn vị thực hiện đo kiểm tra môi trường lao động phải có
văn bằng, chứng chỉ đào tạo phù hợp với loại hình xét nghiệm, giấy xác nhận
đã qua tập huấn về giám sát môi trường lao động, sức khỏe lao động, bệnh nghề
nghiệp và có năng lực thực hiện các xét nghiệm đo, kiểm tra môi trường lao động
theo Phụ lục số 6 ban hành kèm theo Thông tư này.
Điều 7. Hồ sơ, thủ
tục công bố thực hiện việc đo, kiểm tra môi trường lao động
1. Hồ sơ công bố đủ
điều kiện đo, kiểm tra môi trường lao động bao gồm:
a) Văn bản công bố
đủ điều kiện đo, kiểm tra môi trường lao động theo mẫu quy định tại Phụ lục
số 7 ban hành kèm theo Thông tư này;
b) Bản kê khai nhân
lực, bản sao thiết kế mặt bằng và danh mục trang thiết bị của đơn vị đo, kiểm
tra môi trường lao động theo mẫu quy định tại Phụ lục số 7 ban hành kèm theo Thông
tư này.
2. Trước khi chính
thức hoạt động trong lĩnh vực đo, kiểm tra môi trường lao động 15 ngày, đơn
vị thực hiện việc đo, kiểm tra môi trường lao động phải gửi hồ sơ công bố đủ
điều kiện theo quy định tại khoản 1, Điều 7 của Thông tư này về Bộ Y tế (Cục
Quản lý môi trường y tế) và Sở Y tế tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
(Phòng Nghiệp vụ y) nơi đơn vị đặt trụ sở.
QUẢN LÝ HỒ SƠ VÀ CHẾ ĐỘ BÁO CÁO
1. Hồ sơ vệ sinh lao
động được lập và lưu giữ như sau:
a) 01 bộ lưu tại cơ
sở lao động;
b) 01 bộ lưu tại đơn
vị quản lý về sức khỏe người lao động và môi trường tỉnh, thành phố trực
thuộc trung ương nơi đơn vị đo, kiểm tra môi trường lao động đặt trụ sở và
tại đơn vị quản lý y tế Bộ, ngành đối với trường hợp cơ sở lao động thuộc
quyền quản lý của Bộ, ngành.
2. Kết quả đo kiểm
tra môi trường lao động được lập và được lưu giữ như sau:
a) 01 bộ lưu tại cơ
sở lao động;
b) 01 bộ lưu tại đơn
vị thực hiện đo, kiểm tra môi trường lao động cho cơ sở lao động quy định tại
khoản này;
c) 01 bộ lưu tại đơn
vị quản lý về sức khỏe người lao động và môi trường tỉnh, thành phố trực
thuộc trung ương nơi cơ sở lao động đặt trụ sở và tại đơn vị quản lý y tế Bộ,
ngành đối với trường hợp cơ sở lao động thuộc quyền quản lý của Bộ, ngành.
3. Hồ sơ quản lý sức
khỏe và bệnh tật người lao động, hồ sơ cá nhân bệnh nghề nghiệp, hồ sơ cấp
cứu tai nạn lao động được lưu giữ tại cơ sở lao động cho đến khi người lao
động thôi việc, nghỉ hưu hoặc khi chuyển đến cơ sở lao động khác.
1. Hằng quý, trước
ngày 20 của tháng cuối quý, cơ sở lao động hoàn chỉnh và gửi Báo cáo hoạt
động y tế của cơ sở theo Phụ lục số 8 ban hành kèm theo Thông tư này về Trung
tâm Y tế hoặc Trung tâm Y tế dự phòng huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc
tỉnh (sau đây gọi tắt là Trung tâm Y tế huyện) và đơn vị quản lý y tế Bộ,
ngành đối với trường hợp cơ sở lao động thuộc quyền quản lý của Bộ, ngành;
2. Trước ngày 25
tháng 6 và ngày 25 tháng 12 hằng năm, Trung tâm Y tế huyện, tổng hợp và báo
cáo cho đơn vị quản lý về sức khỏe lao động và môi trường tuyến tỉnh, thành
phố trực thuộc trung ương theo Phụ lục số 9;
3. Trước ngày 30
tháng 6 và ngày 31 tháng 12 hằng năm, đơn vị quản lý về bảo vệ sức khỏe lao
động và môi trường tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và đơn vị quản lý y
tế các Bộ, ngành tổng hợp báo cáo tình hình quản lý vệ sinh lao động, quản lý
sức khỏe người lao động và bệnh nghề nghiệp địa phương và Bộ, ngành thuộc
thẩm quyền quản lý và gửi về Bộ Y tế (Cục Quản lý môi trường y tế) theo Phụ
lục số 10 ban hành kèm theo Thông tư này.
TRÁCH NHIỆM THỰC HIỆN
Điều 10. Trách
nhiệm của người lao động
1. Tham gia đầy đủ
các đợt khám sức khỏe định kỳ, khám bệnh nghề nghiệp do người sử dụng lao
động tổ chức;
2. Tuân theo các chỉ
định khám và điều trị của bác sĩ.
Điều 11. Trách
nhiệm của người sử dụng lao động
1. Chủ trì, phối hợp
với Trung tâm Y tế huyện hoặc đơn vị quản lý về sức khỏe lao động môi trường
tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương hoặc đơn vị quản lý y tế Bộ, ngành tổ
chức lập hồ sơ vệ sinh lao động, lập kế hoạch đo, kiểm tra môi trường lao
động và tổ chức khám sức khỏe định kỳ, khám bệnh nghề nghiệp (nếu có) cho
người lao động.
2. Quản lý hồ sơ vệ
sinh lao động, sức khỏe và bệnh tật người lao động, hồ sơ cá nhân bệnh nghề
nghiệp,hồ sơ cấp cứu tai nạn lao động, theo dõi sức khỏe và diễn biến bệnh
nghề nghiệp của người lao động;
3. Hoàn chỉnh thủ
tục giám định sức khỏe, bồi thường, trợ cấp đối với người lao động bị bệnh
nghề nghiệp, tai nạn lao động;
4. Thanh toán các
chi phí lập hồ sơ vệ sinh lao động, đo, kiểm tra môi trường lao động, khám
sức khỏe định kỳ, khám, điều trị bệnh nghề nghiệp và cấp cứu điều trị tai nạn
lao động cho người lao động theo quy định của pháp luật.
Điều 12. Trách
nhiệm của đơn vị thực hiện đo, kiểm tra môi trường lao động
1. Phối hợp với
người sử dụng lao động và đơn vị quản lý về sức khỏe lao động và môi trường
tuyến tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và đơn vị quản lý y tế Bộ, ngành,
xây dựng kế hoạch đo, kiểm tra môi trường lao động khi có yêu cầu;
2. Chịu trách nhiệm
trước pháp luật về kết quả đo, kiểm tra môi trường lao động do đơn vị thực
hiện;
3. Lưu giữ, bảo quản
kết quả đo kiểm tra môi trường lao động quy định hiện hành.
Điều 13. Trách
nhiệm của Trung tâm Y tế huyện, quận, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh hoặc
Trung tâm Y tế dự phòng huyện, quận, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh đối
với các huyện, quận, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh đã thành lập Trung tâm
Y tế dự phòng.
1. Phối hợp với cơ
sở lao động thuộc phạm vi quản lý lập hồ sơ vệ sinh lao động;
2. Kiểm tra, chỉ đạo
việc tổ chức thực hiện quản lý vệ sinh lao động, quản lý sức khỏe người lao
động và bệnh nghề nghiệp thuộc phạm vi quản lý;
3. Tổng hợp số liệu,
báo cáo đơn vị quản lý về bảo vệ sức khỏe lao động và môi trường tỉnh, thành
phố trực thuộc trung ương về công tác quản lý vệ sinh lao động, quản lý sức
khỏe người lao động và bệnh nghề nghiệp trên địa bàn.
Điều 14. Trách
nhiệm của Trung tâm bảo vệ sức khỏe lao động và môi trường tỉnh, thành phố
trực thuộc trung ương hoặc Trung tâm y tế dự phòng tỉnh, thành phố trực thuộc
trung ương và y tế các Bộ, ngành
1. Phối hợp với cơ
sở lao động lập hồ sơ vệ sinh lao động theo hướng dẫn tại khoản 1 Điều 4 của
Thông tư này;
2. Kiểm tra, chỉ đạo
việc tổ chức thực hiện quản lý vệ sinh lao động, quản lý sức khỏe người lao
động và bệnh nghề nghiệp thuộc phạm vi quản lý;
3. Tổng hợp số liệu
và báo cáo Sở Y tế tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và Cục Quản lý môi
trường y tế (Bộ Y tế) về công tác quản lý vệ sinh lao động, quản lý sức khỏe
người lao động và bệnh nghề nghiệp thuộc địa bàn quản lý;
4. Phối hợp với các
Viện thuộc hệ y tế dự phòng để tổ chức các lớp tập huấn về giám sát môi
trường lao động, sức khỏe lao động, bệnh nghề nghiệp.
Điều 15. Trách
nhiệm của Sở Y tế tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương
1. Chỉ đạo, tổ chức
và phân cấp việc thực hiện công tác quản lý vệ sinh lao động, quản lý sức
khỏe người lao động và bệnh nghề nghiệp thuộc phạm vi được giao quản lý;
2. Định kỳ hằng quý
và đột xuất kiểm tra giám sát hoạt động của các đơn vị thực hiện việc đo,
kiểm tra môi trường lao động trên địa bàn, báo cáo và kiến nghị với Bộ Y tế
rút tên khỏi danh mục các đơn vị đủ điều kiện thực hiện việc đo, kiểm tra môi
trường lao động đối với các đơn vị không đủ điều kiện so với hồ sơ đăng ký;
3. Phối hợp với các
Viện thuộc hệ y tế dự phòng và các trường Đại học y để tổ chức các lớp tập
huấn về giám sát môi trường lao động, sức khỏe lao động, bệnh nghề nghiệp.
Điều 16. Trách
nhiệm của các Viện thuộc hệ y tế dự phòng và các Trường đại học chuyên ngành
Y khoa
1. Kiểm tra, chỉ đạo
về chuyên môn kỹ thuật đối với các đơn vị thực hiện đo, kiểm tra môi trường
lao động trong phạm vi được giao quản lý;
2. Tổ chức đào tạo
và cấp giấy xác nhận đã qua tập huấn về kỹ thuật đo, kiểm tra, giám sát môi
trường lao động, sức khỏe lao động, bệnh nghề nghiệp cho nhân viên của các
đơn vị thực hiện đo, kiểm tra môi trường lao động;
3. Phối hợp xem xét
hồ sơ công bố của các đơn vị thực hiện đo, kiểm tra môi trường lao động khi
có yêu cầu;
4. Xây dựng chương
trình tập huấn về kỹ thuật giám sát, kiểm soát các yếu tố có nguy cơ trong
môi trường lao động, phòng chống bệnh nghề nghiệp.
Điều 17. Trách
nhiệm của Cục Quản lý môi trường y tế - Bộ Y tế
1. Chỉ đạo, tổ chức
thực hiện công tác quản lý vệ sinh lao động, quản lý sức khỏe người lao động
và bệnh nghề nghiệp trên phạm vi toàn quốc.
2. Lập danh mục các
đơn vị đủ điều kiện thực hiện đo, kiểm tra môi trường lao động và đăng tải
công khai trên trang thông tin điện tử của Bộ Y tế.
3. Kiểm tra, phối
hợp thanh tra hoạt động của các đơn vị thực hiện đo, kiểm tra môi trường lao
động trên phạm vi toàn quốc.
4. Chỉ đạo các Viện
thuộc hệ Y tế dự phòng và các trường Đại học y xây dựng nội dung và tổ chức
tập huấn về giám sát môi trường lao động, sức khỏe lao động, bệnh nghề
nghiệp.
5. Phối hợp với các
đơn vị có liên quan hướng dẫn, tổ chức triển khai thực hiện Thông tư này.
HIỆU LỰC THI HÀNH
Điều 18. Hiệu lực
thi hành
Thông tư này có hiệu
lực kể từ ngày 01 tháng 9 năm 2011.
Thông tư số
13/1996/TT-BYT ngày 21/10/1996 của Bộ Y tế về việc hướng dẫn thực hiện quản
lý vệ sinh lao động, quản lý sức khỏe người lao động và bệnh nghề nghiệp hết
hiệu lực kể từ ngày Thông tư này có hiệu lực;
Trong quá trình thực
hiện nếu có vướng mắc, đề nghị các địa phương, Bộ, ngành phản ánh về Bộ Y tế
(Cục Quản lý môi trường y tế) để nghiên cứu, xem xét và kịp thời giải
quyết./.
|
